Son dönemde yayınlanmış olan eğitim (yükseköğretim) ve yapay zeka hakkındaki Türkçe ve İngilizce raporlar
Türkçe Yayınlar
| Yıl | Kurum / Ülke | Başlık | Kısa Odak | Erişim |
|---|---|---|---|---|
| 2025 | MEB YEĞİTEK – Türkiye | Eğitimde Yapay Zekâ Politika Belgesi ve Eylem Planı 2025-2029 | Türkiye’de K-12 ve kısmen yükseköğretim için yapay zekâ vizyonu, hedefler, göstergeler ve eylem planı. (Yegitek) | |
| 2024 | MEB YEĞİTEK – Türkiye | “Eğitimde Yapay Zekâ Uygulamaları Uluslararası Forumu” Raporu | 2024 İstanbul forumundaki uluslararası sunumlar ve Türkiye dâhil çeşitli ülkelerin AI-in-education politika ve uygulama örnekleri. (Yegitek) | |
| 2024 | YÖK – Türkiye | Yükseköğretim Kurumları Bilimsel Araştırma ve Yayın Faaliyetlerinde Üretken Yapay Zekâ Kullanımına Dair Etik Rehber | Üretken YZ’nin makale, tez, proje vb. bilimsel süreçlerde nasıl, hangi etik ilkelerle kullanılabileceğine dair ulusal rehber (Mayıs 2024). (Academia) | PDF (örnek kopya) – genellikle üniversite sitelerinde de tam metin var. |
| 2024 | YÖK – Türkiye | Yükseköğretimde Üretken Yapay Zekâ Kullanımında Temel Etik Değerler (Rehber) | Üretken YZ’nin yükseköğretim bağlamında (özellikle araştırma-yayın süreçleri) kullanımına ilişkin temel etik değerler ve dikkat edilmesi gerekenler. (proje.yok.gov.tr) | |
| 2023 | YÖK + değerlendirmeler – Türkiye | Bilimsel Araştırma ve Yayın Faaliyetlerinde Üretken Yapay Zekâ Kullanımına Dair Etik Rehber Sunumu | YÖK etik rehberini açıklayan, araştırma ve yayın özelinde ÜYZ riskleri, fırsatları ve sınırlamalarını özetleyen sunum-rapor türü doküman. (form.bartin.edu.tr) | |
| 2024 (TR çeviri) | UNESCO – küresel, TR çeviri MEB | Eğitim ve Araştırmada Üretken Yapay Zekâ Kılavuzu | UNESCO’nun Generative AI rehberinin Türkçe uyarlaması; pedagojik, etik ve yönetişim boyutlarıyla eğitim ve araştırmada ÜYZ kullanımı. (Plevne Ortaokulu) | |
| 2023 | Akademik çalışma – Türkiye | “Yapay Zekâ ve Yükseköğretim” (kitap bölümü/rapor niteliğinde makale) | Türkiye’de yükseköğretim ve YZ ilişkisini, kullanım alanlarını ve riskleri değerlendiren, literatür temelli kapsamlı Türkçe çalışma. (ResearchGate) | |
| 2023 | AIPA (Yapay Zekâ Politikaları Derneği) – Türkiye | Eğitimde Yapay Zekâ Politika Belgesi | Eğitimde YZ kullanımına dair politika önerileri; öğretim, ölçme-değerlendirme, etik ve regülasyon boyutlarına odaklanan STK raporu. (aipaturkey.org) |
İngilizce Yayınlar
| Yıl | Kurum / Ülke | Başlık | Kısa Odak | Erişim |
|---|---|---|---|---|
| 2025 | APRU (Association of Pacific Rim Universities) | Generative AI in Higher Education: Current Practices and Ways Forward (Whitepaper) | Pasifik havzasındaki üniversitelerde ÜYZ kullanım örnekleri; yönetişim, etik, öğretim, değerlendirme ve kurum stratejileri için bir çerçeve öneriyor. (APRU) | Whitepaper (PDF) |
| 2025 | Microsoft | 2025 AI in Education: A Microsoft Special Report | 6 ülkede (K-12 ve yükseköğretim) öğretmen, yönetici ve öğrencilerle yapılan anket; AI kullanım düzeyi, algılar ve politika önerileri. (cdn-dynmedia-1.microsoft.com) | Report (PDF) |
| 2025 | HEPI – UK | Student Generative AI Survey 2025 | İngiltere’de üniversite öğrencileri arasında ÜYZ kullanım oranları, amaçları ve kurumsal politika algılarına dair geniş ölçekli anket raporu. (HEPI) | Web + PDF |
| 2024 | HEPI – UK | Provide or punish? Students’ views on generative AI in higher education (Policy Note 51) | Öğrencilerin genAI kullanımı hakkında normatif görüşleri (yasak vs rehberlik), akademik dürüstlük ve değerlendirme tasarımı açısından politika notu. (HEPI) | |
| 2024 | Institute of Public Policy (Lisbon) | Generative AI and Higher Education: Challenges and Opportunities (Report 11) | Avrupa odaklı, yükseköğretimde YZ kullanım alanları (öğrenci işleri, program planlama, destek hizmetleri vb.) ve politika önerileri. (ipp-jcs.org) | Report (PDF) |
| 2023 | Tyton Partners (ABD) | Generative AI in Higher Education: Fall 2023 Update of Time for Class Study | ABD yükseköğretiminde öğretim elemanları ve öğrencilerin ÜYZ araçlarını kullanma biçimleri ve oranlarını gösteren ayrıntılı pazar/anket raporu. (Tyton Partners) | Report (PDF) |
| 2023 | UNESCO | Guidance for Generative AI in Education and Research | Eğitim ve araştırmada ÜYZ kullanımına yönelik küresel etik çerçeve; veri koruma, şeffaflık, pedagojik tasarım ve regülasyon başlıkları. (UNESCO Kütüphanesi) | UNESCO page |
| 2025 | UNESCO | Two-thirds of higher education institutions have or are developing guidance on AI use (survey report) | UNESCO Chairs ve UNITWIN Network’ler üzerinden AI politikaları ve rehberleri üzerine küresel bir yükseköğretim anketinin bulguları. (UNESCO) | Summary & data |
| 2023 | OECD | OECD Digital Education Outlook 2023 – “Emerging governance of generative AI in education” bölümü | Dijital eğitim ekosistemleri ve özellikle generative AI için politika yaklaşımları; K-12 ve yükseköğretim için karşılaştırmalı analiz. (OECD) | OECD Digital Education Outlook 2023 (ilgili bölüm çevrim içi okunabiliyor) |
| 2025 | HEA – İrlanda | Generative AI in Higher Education Teaching and Learning: Sectoral Perspectives | İrlanda yükseköğretim sektöründe genAI’nin öğretim-öğrenme üzerindeki etkileri ve ulusal politika çerçevesine girdi sağlayan rapor. (Higher Education Authority) | Report sayfası |
| 2024 | CIGI (Centre for International Governance Innovation) | Generative AI Policy in Higher Education (working paper) | Avrupa, ABD ve Kanada’daki üniversitelerin genAI politika metinlerinin karşılaştırmalı analizi. (cigionline.org) | Working paper (PDF) |
| 2022 | U.S. Department of Education | Artificial Intelligence and the Future of Teaching and Learning | K-12 ve yükseköğretimi birlikte ele alan, AI’nin öğretmenlik, değerlendirme ve eşitlik boyutlarını tartışan erken ama halen referans verilen federal rapor. (U.S. Department of Education) | Report (PDF) |


Hiç yorum yok:
Yorum Gönder