DEĞERLER
Bilim insanları ve yükseköğretim kurumlarının etik değerlere aykırı davranışlarda bulunmaması esastır. Bilimsel çalışmalar güven temeli üzerine kurulur. Bilimsel çalışmaların dürüst ve doğru temellere dayandığına, araştırmacıların verileri doğru yöntemlerle topladığına, uygun analitik teknikler ve istatistikler kullanıldığına, sonuçların uygun rapor edildiğine, inanılır.
Akademik dürüstlük, bilginin araştırılması sürecinde olması gereken en önemli değerlerden birisidir. Araştırma yapan tüm bireylerin, araştırmalarını yürütme ve sunma süreçlerinde var olan akademik dürüstlük standartlarına titizlikle uymaları beklenir. Araştırmacı kendine karşı da dürüst olmalıdır.
Profesyonel standartlara bağlılık araştırma kariyerinde kişisel dürüstlüğün de temelini oluşturur. Araştırma günlük hayattaki dürüstlük, kurallara uygunluk, açıklık, tarafsızlık, güvenilirlik ve başkalarına saygı benzeri etik değerlere dayanmalıdır. Bilimsel standart bu değerlere araştırma sürecinde uyulması anlamına gelmektedir. Araştırma gereçlerinin paylaşımında saydamlık, destek tekliflerinin incelenmesinde adalet, çalışma arkadaşlarına ve öğrencilere gösterilen saygı, araştırma sonuçlarının kamuoyu ile paylaşımında, yazılım ve sunumunda dürüstlük temel ilkelerdir. Araştırma fonlarından sağlanan kaynaklar sorumlulukla kullanılmalıdır. Bir bilimsel çalışmanın tasarımından verilerin toplanmasına, rapor edilmesine, yayına dönüşmesinden okuyucuya ulaşmasına kadar geçen süreçte araştırma ve yayın etiği ilkelerine uyulması esastır. Bilimsel araştırmanın yayınlanma aşamasında editör ve hakemlerin etik ilkelere riayeti gerekir.
Bilimsel standartlara uymama, etik kuralları ihlal etme derecelendirilebilir. Standartların en ciddi ihlali bilimsel suistimaldir. Bilimsel suistimal teklif, uygulama ve araştırmanın incelenmesinde veya araştırma sonuçlarının raporlanmasında yanlış bilgi verme, bilgilerle oynama veya akademik hırsızlık (fabrication, falsification veya plagiarism-FFG) olarak tanımlanmaktadır. Hata veya ihmalle bilimsel suistimal arasındaki en önemli fark aldatma niyetidir.
Akademik kurumlar ve eğitim-öğretim kurumları akademik kültür ve değerlere uygun yapılandırılmalı ve yönetilmelidir. Akademik değerler arasında liyakat özgün bir yere sahiptir. Bilimsel liyakat tüm akademik yaşamda, öğretim, yönetim ve akademik değerlendirmelerde temel ölçüt olarak kabul edilmelidir. Akademik kültür ve gelenekler yönetim ve eğitim etiğinde anlamlı yere sahiptir. Yönetim etiği ve eğitim etiği, bilim etiğinden ayrı düşünülemez.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder