Mükemmel Bir Film: "Gizli Sayılar & Hidden Figures"

Katherine G. Johnson, Dorothy Vaughan ve Mary Jackson tarihin anlatılmayan hikayelerinden birine sahiptir. 3 siyahi kökenli kadın NASA'da büyük işlere imza atmaktalardır. Uzay ve bilimlerinin derinliklerindeki sorunları müthiş zekalarıyla çözmeye çalışan bu kadınlar gelmiş geçmiş en önemli NASA operasyonlarından birinde de büyük rol oynayacaklardır. Dünya yörüngesine çıkan ilk Amerikalı astronot John Glenn'in bütün dünyayı heyecana boğan operasyondaki her adımı bu 3 zeki bilim kadınının yardımıyla olacaktır.

Yönetmen koltuğunda Theodore Melfi'nin oturduğu Gizli Sayılar filmi dramatik-biyografik yapımların bir örneği.Yapım Yılı : 2016.

Filmin başrollerini Taraji P. Henson, Octavia Spencer ve Janelle Monáe üstlenirken filmin kadrosunda ise Kevin Costner, Kirsten Dunst, Jim Parsons, Mahershala Ali, Aldis Hodge ve Glen Powell gibi başarılı isimler yer alıyor.

Derse giderken yolda şans eseri farkında olduğum ve yolculuk esnasında izlediğim mükemmel bir film "Gizli Sayılar & Hidden Figures". Rusya ile ABD çetin bir uzay yarışının içerisindedir. İki kişilik mücadelede herkes birincilik koltuğuna oturmak ve uzayda söz sahibi olmak istemektedir. 

Bir taraftan uzaya ve hatta aya çıkmak isteyen ABD, diğer taraftan ırkçılığın ve ayrımcılığın kol gezdiği bir ülkedir. Ülkesinin siyahi vatandaşlarına "insan" muamelesi yapmamakta, ikinci sınıf vatandaş (?) muamelesini bile çok görmektedir. İnsanlar "ben de varım" demek için çeşitli yollara başvurmakta, sokaklarda çeşitli protestolarla haklarını aramaktadır. Tabii olarak bu hak arayışı çeşitli zorbalıklarla susturulmakta ve şiddet kol gezmektedir. Saldırıya uğrayan, şiddete ve ayrımcılığa uğrayan siyahiler TV ve gazete haberlerine sürekli konuk olmaktadır. 

Böyle bir süreçte Katherine G. Johnson, Dorothy Vaughan ve Mary Jackson isimli kahramanlarımız bir taraftan haklarını demokratik yöntemleri kullanarak elde etme ve kendilerinin birer insan olarak var olduklarını ispat etme derdinde iken, diğer taraftan artık milli bir onur meselesi haline gelen uzay programı için NASA'da dirsek çürütmektedirler. Ülkeleri için sergiledikleri onca çabaya rağmen terfi etmeleri sürüncemeye bırakılmıştır ve "renkli çalışanlar" olarak ofisleri ve hatta WC'leri beyazlardan izole biçimde görevlerini yapmaya çalışmaktadırlar. 

Ayrımcılığın kol gezdiği böyle bir dönemde Rusların uzay programında sergilediği başarılı ilerleme, ABD'nin bir adım geriye düşmesi NASA personeli üzerindeki baskının artmasına neden olmuştur. Bir an önce uzaya içinde insan olan bir uydu göndermeleri ve sürecin kazasız belasız tamamlanması gerekmektedir. 

Katherine G. Johnson, matematik alanındaki işlem başarısı ile bu ulvi görevin yürütüldüğü merkez ofise görevlendirilir. Yapılan matematiksel işlemleri kontrol etmesi ve muhtemel hataları tespit ederek bir türlü havalanmayan uzay aracının aksaklık yaşanan kısımlarını rapor etmesi gerekmektedir. Kendisine siyahi olduğundan dolayı bir kahve makinesini çok gören ve hatta çalıştığı binada bir WC bile tahsis etmeyen bir zihniyet diğer taraftan ulusal prestij meselesi haline gelen uzay programında aynı kişiden hayati hesaplamaları çok kısa süre içerisinde hatasız biçimde teyit etmesini beklemektedir. 

Böyle zihinsel karmaşanın yaşandığı bir çalışma ortamında Kathrine G. Johnson, gecesini gündüzüne katarak kendisinden beklenen matematiksel hesaplamaları yapmaya çalışmaktadır. Yaptığı hesaplamalarla kısa sürede göz dolduran Kathrine, zamanla gizli bilgilerin paylaşıldığı toplantılara katılma hakkı kazanır. Bu toplantılara bayanların alınmasının hayal olduğu söylenirken, matematik yeteneği ile bir cam tavan daha yerle bir edilmiştir. Artık bu toplantılarda gözler öncelikle Kathrine tarafından yapılacak olan sunum ve hesaplamaları aramaktadır. 

NASA bir taraftan kendisine tahsis edilen bütçeyi hak etmek, diğer taraftan da Rusya'nın elde ettiği başarıları gölgelemek istemektedir. Böyle bir dönemde yapılması gereken en önemli işlerden birisi bir türlü havalanmayan ve yörüngede yanmadan astronotu ile geri dönmesi gereken bir cihazdaki sorunların çözülmesidir. Kathrine bu konuda büyük bir aba harcamış ve hesaplamaları ile büyük gün için geri saymaya başlamıştır. İçinde insan olan bu aparatın kazasız belasız geri dönmesi ve astronotun inmesi gereken koordinatların doğru hesaplanarak kurtarma operasyonunun da başarı ile gerçekleşmesi için günler ve geceler boyunca hesaplama yapmak gerekmiştir. 

Böyle bir dönemde ile siyahi çalışanlar halen "renkli" ayrımcılıklara uğramakta ve sıklıkla gururları incitilmektedir. Artık canına tak eden Kathrine herkesin içerisinde yaşanan haksızlıkları sayar döker. İşten kovulması kesinken, yöneticisi farklı bir karar alır. Artık NASA'da "renkli" ayrımcılıklar kaldırılmıştır. "Herkes aynı renktir.". Yönetici eline aldığı balyozla ayrımcılığın simgesi haline gelmiş olan "renkli çalışanlar" tabelalarını parçalar. NASA'da geç de olsa bir zihniyet devrimi olmuştur. 

Kathrine ve kaderdaşları artık daha mutlu biçimde uzay çalışmalarına odaklanmaktadır. Yöneticilerinin dediği gibi "uzaya önce zihinde çıkmak" gerekmektedir. Ve bütün ekip bu inanç uğruna gece gündüz çalışmaktadır. Yöneticilerinin yardımcısına dediği gibi yapılması gereken "dahiler arasındaki dehaları bulmak" ve uzay idealini gerçekleştirmektir. 

Bu süreçte elle hesaplama yöntemleri artık yerini IBM bilgisayar sistemlerine bırakmak üzeredir. Yaşanan değişim birçok siyahi işlemcinin işinden olması anlamına gelmektedir. Ufuktaki tehlikeyi fark eden Dorothy Vaughan, kütüphaneden bin bir güçlükle aldığı programlama kitabından çalışarak yeni sistemi herkesten önce öğrenmiş ve bir türlü kurulamayan bilgisayarları aktif hale getirmiştir. Bununla birlikte yanındaki işlemci çalışanları bilgisayar departmanına taşımış ve yeni işi öğrenmelerini sağlayarak yerlerinde kalıcı hale gelmelerini sağlamıştır. Bu durum departman müdürü olarak atanması ile sonuçlanmıştır. 

NASA'nın başarılı fırlatma işleminden sonra astronotun canlı bir şekilde yeryüzüne inmesi büyük bir yankı yapmış ve dünya gündemine oturmuştur. Artık herkes emeğinin karşılığını almış ve daha büyük bir hedefe odaklanmaktadır. "Zihinlerinde gittikleri" aya ayak basmanın zamanı gelmiştir. 

Mary Jackson'ın filmdeki serüveni de göz yaşartıcı bir etkiye sahiptir. NASA'da mühendis olması için alması gereken kursların sadece beyazlara özel okullarda ve beyazlara özel olması hayallerindeki eğitimi almasının önündeki en büyük engeldir. Jackson ise ne yapıp edip bu eğitimi almalıdır. Bunun için eyalet mahkemesine dava açması gerekmektedir. Dava yargıcının hayatı da kendisine iyi bir savunma fırsatı vermektedir. Mahkemede söz alan Mary Jackson, yargıcın hayatında birçok ilki başarmasına dikkat çeker. Ailede birçok ilki başaran ve ilk olarak üniversite okuyan kişidir yargıç. Jackson, yargıçtan bir ilki daha başarmasını istemektedir. O da siyahilere uygulanan eğitim yasağının kaldırılması ve NASA'da çalışan bu genç bayanın hayallerine geçit vermesi...Yargıç savunmadan çok etkilenmiştir. Akşam derslerine girmesi şartıyla eğitim izni mahkemeden çıkmıştır ve Jackson, NASA'nın ilk siyahi kadın mühendisi olma başarısını elde etmiştir. 

ABD'de çok da uzak olmayan bir zamanda yaşanan bu gerçek hayat hikayesi bize çok dersler vermektedir. Kendi insanına değer vermeyen bir yönetim anlayışına sahip olan bir kültürümüzün varlığı akademik çalışmalara bile konu olurken yememiz gereken çok fırın ekmek bulunmaktadır. 

Siyahileştirdiğimiz zenginlikleri belirleyerek gönüllerini kazanmak ve geleceğin mükemmel ülkesini inşa için elimizden geleni yapmamız gerekmektedir. Belkide kendi kavramımızla bir helalleşme döneminin başlaması büyük bir zorunluluk haline gelmiştir. Kendi dehalarımıza sahip çıkmak ve içerilerindeki dahileri ulusal zenginliğimiz haline getirmek her vatanseverin boynunun borcudur. 

Ayrımcılık, kutuplaşma, dışlama, kurtarılmış alanlar oluşturma gibi köhne yaklaşımlara bir dur denmesi ve milli bir birlik için harekete geçmek gerekmektedir. Kendi Katherine G. Johnson, Dorothy Vaughan ve Mary Jacksonlarımızın değerini hayatta iken bilmeli ve hak ettikleri fırsatları onlara sunmalıyız.